AUDYCJE W TOK FM
O UZALEŻNIENIACH OD CZYNNOŚCI ROZMAWIAMY CO ŚRODĘ W RADIU TOK FM PO 22:00
Fundacja Inspiratornia razem z radiem TOK FM zapoczątkowała pierwszy, na skalę ogólnopolską, projekt audycji radiowych o uzależnieniach od czynności.
O pracoholizmie, seksoholizmie i innych uzależnieniach w każdą środę, tuż po 22:00 rozmawiali znawcy tematu: psychologowie, badacze, terapeuci. W czasie trwania audycji słuchacze mogli skorzystać z porad dyżurującej terapeutki uzależnień.
4 maja odbyła się pierwsza z 10 audycji poświęconych uzależnieniom behawioralnym. Czy istnieje prosta i jasna definicja tych uzależnień? Czy łatwo je rozpoznać? Jak odróżnić uzależnienie od zachowań kompulsywnych lub przyzwyczajeń? Czy opalanie, zakupy, praca mogą być uzależnieniem? Na te pytania odpowiadali: dr Magdalena Rowicka z Akademii Pedagogiki Specjalnej, Maja Ruszpel Prezeska Fundacji Inspiratornia oraz Tomasz Harasimowicz – terapeuta ze Stowarzyszenia MONAR.
Z uzależnieniami behawioralnymi, mamy ten problem, że są to uzależnienia stosunkowo nowe. Mówimy o nich mniej więcej od 20 lat. Wiążą się one z tym, że nasza cywilizacja, nasza kultura zmieniły się – zauważyła Maja Ruszpel. Siecioholizm czy zakupoholizm mają związek z pojawieniem się konsumpcyjnego stylu życia. Ruszpel zaznaczyła również, że świadomość społeczna w temacie uzależnień od czynności jest wciąż niewielka co widać w badaniach (CBOS z 2012 i 2014 roku), z których wynika, że większość respondentów traktuje uzależnienia od czynności jako niegroźne nawyki, a nawet fanaberię.
Dr Magdalena Rowicka przedstawiła w audycji podstawowe kryteria, wg których można określić jakie zachowania wskazują na to, że jesteśmy uzależnieni od danej czynności Jest to przede wszystkim utrata kontroli nad danym zachowaniem. Bardzo często jest tak, że osoba uzależniona od czynności przychodzi do terapeuty, bo żona kazała, czy wręcz wymagała. Czyli ktoś z najbliższego otoczenia zwrócił uwagę, że to się wymyka spod naszej kontroli. Drugim ważnym kryterium są negatywne konsekwencje w wymiarze intrapsychicznym i interpersonalnym. Oczekuję, że dana czynność pomoże mi a dzieje się wręcz odwrotnie. Moje relacje z innymi osobami zaczynają być coraz bardziej upośledzone. Pojawiają się kłótnie, awantury. Na przykład przestaję się interesować tym co robi moje dziecko.
Najczęściej to otoczenie zwraca nam uwagę, że nasze funkcjonowanie zdecydowanie zaczyna odbiegać od dotychczasowego, które było w miarę poukładane. Nie ma idealnie ułożonych ludzi. Natomiast są ludzie, którzy funkcjonują społecznie, rozwijają się, wchodzą w role i wypełniają te role. Jeżeli ten porządek zostaje zakłócony, należy sięgnąć po pomoc – podkreślił Tomasz Harasimowicz.
W czasie trwania audycji słuchacze mogli zadawać pytanie na antenie lub skorzystać z porad dyżurującej terapeutki uzależnień, Elżbiety Staweckiej z Fundacji Inspiratornia.
RELACJA ELŻBIETY STAWECKIEJ
- TERAPEUTKI UZALEŻNIEŃ DYŻURUJĄCEJ PODCZAS AUDYCJI
LINKI DO AUDYCJI:
Podczas każdej audycji dzwonili słuchacze z prośbą o konsultację poza anteną. Najwięcej telefonów od słuchaczy było podczas audycji na temat kompulsywnego kupowania oraz uzależnienia od seksu. Głównie dzwoniły osoby, które dzięki audycjom zauważyły u siebie objawy opisywane przez specjalistów w studiu, które mogą świadczyć o uzależnieniu lub jego rozwoju. Zdarzały się także telefony od osób, które zauważyły u swoich bliskich zachowania mogące świadczyć o problemie i zadzwonili, aby dowiedzieć się,
w jaki sposób mogą im pomóc.
Wszystkie osoby, które dzwoniły, aby się poradzić były dorosłe,
z czego większość to osoby po 50 roku życia, z dużych miast, głównie z Warszawy. Większość rozmówców stanowiły kobiety, jednak różnica w porównaniu do liczby dzwoniących mężczyzn jest nieznaczna.
Bardzo często rozmowa z terapeutą była pierwszą, jaką zdecydowali się odbyć – zdarzało się, że z powodu poczucia wstydu nie odważyły się na terapię indywidualną, nie wspominając już grupowej.
Główne oczekiwania osób dzwoniących to chęć sprawdzenia czy rzeczywiście mogą mieć problem, a jeżeli jeszcze go nie mają to,
w jaki sposób powinny przeciwdziałać jego rozwojowi oraz gdzie mogą otrzymać dalszą, specjalistyczną pomoc. Osoby dzwoniące pytały także o to jak wygląda terapia oraz jakie są jej formy.
Dzięki rozmowie ze specjalistą słuchacze uświadamiali sobie,
że problem z uzależnieniem to jedno, ale istotą jest to, dla czego
i od czego chcę uciekać w dane zachowanie. Często podczas rozmowy zaczęli inaczej postrzegać swoje życie oraz sami zaczynali szukać rozwiązania. Ucieczka od problemów często powodowała wchodzenie w uzależnienie. Najczęstszą przyczyną zachowań kompulsywnych wśród osób dzwoniących było to, że nie potrafiły
w sposób konstruktywny radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych. Dla mężczyzn na przykład sposobem na rozładowanie stresu była masturbacja, dla kobiet natomiast kompulsywne kupowanie. Wszystkie dzwoniące osoby z własnym problemem wykazywały gotowość do podjęcia terapii. W przypadku bliskich osób uzależnionych, następowała decyzja o podjęciu rozmowy
z osobą mającą problem związany z uzależnieniem lub zachowaniami kompulsywnymi.
Rozmówcy w większości nie krępowali się rozmawiać o swoim problemie, jednakże zdarzyły się dwa telefony, które sprawiły trudność osobom dzwoniącym – obydwa dotyczyły zachować seksualnych.
Zdarzało się, że dzwoniły osoby, które myślały, że problem związany jest z uzależnieniem behawioralnym, a tak naprawdę problem dotyczył zupełnie innej sfery, np. zadzwoniła babcia, która martwiła się, że jej wnuk uzależniony jest od oglądania bajek, po czym przy dłuższej rozmowie okazało się, że chłopiec ma problem z adekwatną reakcją w trudnych dla niego sytuacjach i reaguje w sposób agresywny zawsze, kiedy nie może otrzymać tego chce.
W sumie, przeprowadziliśmy rozmowy z ponad 20 osobami, które następnie skierowaliśmy do odpowiednich ośrodków w ich miejscowościach.
KOMUNIKATY SPECJALNE:
Projekt współfinansowany ze środków
Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych
będących w dyspozycji Ministra Zdrowia.